೨೦೨೨ರ ಸಾಲಿನ ಸಾಹಿತ್ಯಕ್ಕೆ ನೀಡುವ ನೋಬೆಲ್ ಪಾರಿತೋಷಕವನ್ನು ಫ್ರೆಂಚ್ ಲೇಖಕಿ ಆನಿ ಎರ‍್ನೋ ಅವರಿಗೆ ನೀಡಲಾಗಿದೆ. ಸತ್ಯವನ್ನು ದಾಖಲಿಸುವುದೇ ಒಬ್ಬ ಕಾದಂಬರಿಕಾರ್ತಿಯ ಮೂಲ ಕರ್ತವ್ಯ ಎನ್ನುವುದು ಅವರ ಅಚಲವಾದ ನಿಲುವು. ೮೨ರ ಹರೆಯದ ಎರ‍್ನೋ ತನ್ನ ಕಾದಂಬರಿಗಳಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಬದುಕಿನ ಏಳು ದಶಕಗಳ ನೆನಪುಗಳನ್ನು ದಾಖಲಿಸುತ್ತಲೇ ಇಡೀ ಫ್ರೆಂಚ್ ಸಮಾಜದ ಸಾಮುದಾಯಿಕ ನೆನಪುಗಳನ್ನೆಲ್ಲಾ ಒಂದೆಡೆ ದಾಖಲಿಸಿರುವ ಅಪರೂಪದ ಕಾದಂಬರಿಕಾರ್ತಿ. ಒಂದರ್ಥದಲ್ಲಿ ಅವರು ಫ್ರಾನ್ಸಿನ ಕಳೆದ ೫೦ ವರ್ಷಗಳ ಸಾಮುದಾಯಿಕ ನೆನಪುಗಳ ರಕ್ಷಕಿ ಎಂದು ಭಾವಿಸಬಹುದೇನೊ. ಅವರ ಬರವಣಿಗೆಯ ಶೈಲಿ ಕಾದಂಬರಿ ಮತ್ತು ಜೀವನ ವೃತ್ತಾಂತದ ನಡುವಿನ ಗಡಿಗುರುತನ್ನೇ ಮಸುಕುಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ ವಿಮರ್ಶಕರು. ಅವರ ಮೊದಲ ಕಾದಂಬರಿ ಕ್ಲೀನ್ಡ್ ಔಟ್ ೧೯೭೪ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾಯಿತು. ದ ಇಯರ‍್ಸ್, ಹ್ಯಾಪ್ಪನಿಂಗ್, ಐ ರಿಮೇನ್ ಇನ್ ಡಾರ್ಕ್‌ನೆಸ್, ಪೋರ‍್ಟ್‌ರೇಟ್ ಆಫ್ ದ ಆರ‍್ಟಿಸ್ಟ್ ಆಸ್ ಅ ಯಂಗ್ ವುಮನ್ ಇವು ಅವರ ಪ್ರಮುಖ ಕಾದಂಬರಿಗಳು.
ಕಾರ್ಖಾನೆ ಮತ್ತು ಕೃಷಿ ಕಾರ್ಮಿಕ ವರ್ಗದ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಿಂದ ಬಂದ ಎರ‍್ನೋ ಅವರ ಇಡೀ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಅವರ ತಾಯಿಯ ಕಡೆಯಿಂದ ಎರ‍್ನೋ ಮೊದಲ ಸುಶಿಕ್ಷಿತ ವ್ಯಕ್ತಿ ಮತ್ತು ತಂದೆಯ ಕಡೆಯಿಂದ ಅವರು ಹಾಗೂ ಅವರ ಸೋದರಸಂಬಂಧಿ ಮಾತ್ರ ಸುಶಿಕ್ಷಿತರು. ಅವರಿಗೆ ಬರವಣಿಗೆ ತನ್ನ ಆ ವರ್ಗ ಅನುಭವಿಸುವ ಕೀಳರಿಮೆ, ನೋವು, ಅವಮಾನ, ತಾರತಮ್ಯ ಇವುಗಳನ್ನು ಹೇಳುವ ಒಂದು ಮಾಧ್ಯಮವೂ ಆಗಿತ್ತು. ಜೊತೆಗೆ ತಾವೆಲ್ಲರೂ ಅನುಭವಿಸಿದ ಅವಮಾನಕ್ಕೆ ತೋರುವ ಒಂದು ಪ್ರತೀಕಾರವೂ ಆಗಿತ್ತು. ಅವರ ಹೆಚ್ಚಿನ ಕಾದಂಬರಿಯ ನಾಯಕಿಯರೆಲ್ಲರೂ ಇಂತಹ ದುಡಿಯುವ ವರ್ಗದ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಿಂದ ಬಂದು ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸ ಮಾಡುತ್ತಿರುವವರು.
Listen to our interview with new literature laureate Annie Ernaux who tells us finding out the news was like being “in the desert and there is a call that is coming from the sky, that was sort of the feeling I had.”
ಕ್ಲೀನ್ಡ್ ಔಟ್ ಮತ್ತು ಹ್ಯಾಪ್ಪನಿಂಗ್ ಕಾದಂಬರಿಗಳು ಫ್ರಾನ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಗರ್ಭಪಾತ ಕಾನೂನುಬಾಹಿರ ಎನಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಗರ್ಭಪಾತ ಮಾಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಘಟನೆಯನ್ನು ಕೇಂದ್ರವಾಗಿ ಹೊಂದಿದೆ. ತನ್ನ ಇಪ್ಪತ್ತರ ಹರೆಯದಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದಲ್ಲಿ ಓದುತ್ತಿದ್ದ ಎರ‍್ನೋ ಅವರ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಅನುಭವವನ್ನು ಎರಡೂ ಕಾದಂಬರಿಗಳು ಆಧರಿಸಿವೆ. ಈ ಕಾದಂಬರಿಗಳನ್ನು ನಾನು ಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಓದಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಮಹಿಳೆಯೊಬ್ಬಳಿಗೆ ನೋಬೆಲ್ ಬಂತಲ್ಲಾ ಎನ್ನುವ ಸಂತೋಷದಲ್ಲಿ ಅವರ ಕುರಿತು ಇಂಟರ್‌ನೆಟ್ ನೋಡುತ್ತಿದ್ದಾಗ ಅವರ ಈ ಕಾದಂಬರಿಗಳ ಒಂದಿಷ್ಟು ಘಟನೆಗಳು ಬಿಡಿ ಬಿಡಿಯಾಗಿ ದೊರಕಿದವು. ಅವುಗಳನ್ನು ಓದುತ್ತಿದ್ದಂತೆ ನನ್ನೊಳಗೆ ಒಂದು ರೀತಿಯ ತಳಮಳ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು. ಮನುಷ್ಯ ಸಂಬಂಧಗಳೊಳಗೆ ಇರುವ ತಣ್ಣನೆಯ ಕ್ರೌರ್ಯ ಹೆದರಿಕೆ ಹುಟ್ಟಿಸಿತ್ತು.
೧೯೬೩ರಲ್ಲಿ ಹೀಗೆ ಕಾನೂನಿನ ಕಣ್ಣಿಗೆ ಕಾಣದಂತೆ ಗರ್ಭಪಾತ ಮಾಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಪಟ್ಟ ಪಡಿಪಾಟಲಿನ ಕೆಲವು ಭಾಗಗಳನ್ನು ಅಂತರ್ಜಾಲದಲ್ಲಿ ಓದಿದಾಗ ಎಲ್ಲ ಕಾಲಕ್ಕೂ ಸಲ್ಲುವ ನಮ್ಮ ಹೆಣ್ಣುಕುಲದ ಬವಣೆಗಳು ಎದೆಯನ್ನು ಹಿಂಡಿದವು. ಹೀಗೆ ಕಾನೂನುಬಾಹಿರವಾಗಿ ಗರ್ಭಪಾತ ಮಾಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಅಲೆದಾಡಿದ ಲೇಖಕಿ ಹೆಚ್ಚುಕಡಿಮೆ ಸಾವಿನ ಕದ ತಟ್ಟಿ ವಾಪಸ್ಸು ಬಂದಿದ್ದರು. ಗುಟ್ಟಾಗಿ ಮೈ ಇಳಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಹೋದವರನ್ನು ಆಸ್ಪತ್ರೆಗಳು, ವೈದ್ಯರು ಅದೆಷ್ಟು ಕೆಟ್ಟದಾಗಿ ನಡೆಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದರು ಎನ್ನುವುದನ್ನು ಓದುತ್ತಿದ್ದಾಗ ನಮ್ಮ ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ, ನನ್ನ ಆಸುಪಾಸಿನಲ್ಲಿಯೇ ಯಾವುದ್ಯಾವುದೋ ವಿಧಾನಗಳ ಮೂಲಕ ಗುಟ್ಟಾಗಿ ಗರ್ಭಪಾತ ಮಾಡಿಸಿಕೊಂಡ ವಿವಾಹಿತ, ಅವಿವಾಹಿತ ಮಹಿಳೆಯರು, ವಿಧವೆಯರು, ಅತ್ಯಾಚಾರಕ್ಕೆ ಒಳಗಾದವರ ಸಂಕಟ ನನ್ನೊಳಗೆ ಬಿಚ್ಚಿಕೊಳ್ಳಲು ಆರಂಭವಾಯ್ತು. ಇಂತಹ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ತೀರಿ ಹೋದವರು, ಗರ್ಭಕೋಶದ ಸೋಂಕಿಗೆ ಒಳಗಾದವರು, ಮುಂದೆಂದೂ ಗರ್ಭ ಧರಿಸುವುದಕ್ಕೇ ಆಗದೇ ಹೋದವರು, ಇನ್ನು ದೂರದ ಊರಿನಲ್ಲೆಲ್ಲೋ ಮಗು ಹೆತ್ತು, ಬಿಟ್ಟು ಬಂದು ಕೊರಗಿದವರೆಲ್ಲರ ನೆನಪಾಗಿತ್ತು. ಜೊತೆಗೆ ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಗರ್ಭಪಾತಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಅಮೆರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಡಾಬ್ಸ್ ವರ್ಸಸ್ ಜಾಕ್‌ಸನ್ ವಿಮೆನ್ಸ್ ಹೆಲ್ತ್ ಆರ್ಗನೈಜೇಷನ್ ಕೇಸಿನಲ್ಲಿ ಸಂವಿಧಾನವು ನೀಡಿದ ಗರ್ಭಪಾತದ ಹಕ್ಕನ್ನು ನಿಷೇಧಿಸಿದ ಅಮೇರಿಕೆಯ ಅತ್ಯುನ್ನತ ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ತೀರ್ಪು, ಇಡೀ ಯುರೋಪಿನಲ್ಲಿ ಮತ್ತೆ ತಲೆಯೆತ್ತುತ್ತಿರುವ ಪ್ರತಿಗಾಮಿ ಪ್ರಭುತ್ವಗಳು ಇವೆಲ್ಲಾ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಹೇಳತೀರದ ಕಳವಳ ಹುಟ್ಟಿಸಿದ್ದವು. ಅದೇ ಹೊತ್ತಿಗೆ ಗರ್ಭಪಾತಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಕಳೆದ ವಾರವಷ್ಟೇ ಭಾರತದ ಅತ್ಯುನ್ನತ ನ್ಯಾಯಾಲಯ ನೀಡಿದ ತೀರ್ಪು ಮಹಿಳಾಪರವಾಗಿ ಒಂದಿಷ್ಟು ಒಳ್ಳೆಯದನ್ನೂ ನಿರೀಕ್ಷಿಸಬಹುದೇನೋ ಎನ್ನುವ ಆಸೆಯನ್ನೂ ಹುಟ್ಟುಹಾಕಿತ್ತು.
ಕ್ಲೀನ್ಡ್ ಔಟ್‌ನ ಅವಿವಾಹಿತ ನಾಯಕಿ ತಾನು ಗರ್ಭಿಣಿಯಾಗಿದ್ದೇನೆ ಎನ್ನುವುದನ್ನು ಪ್ರಗತಿಪರ ಚಿಂತನೆಯಿದ್ದ ವಿವಾಹಿತ ಸಹಪಾಠಿಯೊಡನೆ ಹೇಳಿಕೊಂಡು, ಗರ್ಭಪಾತ ಮಾಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ವೈದ್ಯರನ್ನು ಸೂಚಿಸಬೇಕೆಂದು ಕೇಳಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾಳೆ. ಮರುದಿನದಿಂದ ಆತನ ವರ್ತನೆಯೇ ಬದಲಾಗಿ, ಗೆಳತಿಯಂತೆ ಕಾಣುತ್ತಿದ್ದ ಆಕೆಯನ್ನು ಸ್ವತಃ ತಾನೂ ಲೈಂಗಿಕವಾಗಿ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಾನೆ. ಏಕೆಂದರೆ, ಅವಳು ತನ್ನಿಂದ ಈಗ ಗರ್ಭ ಧರಿಸುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಇಲ್ಲವಲ್ಲ ಎಂದು.
ಹೆಣ್ಣುದೇಹಕ್ಕೆ ಸಹಜವಾದ ಮುಟ್ಟು ತಪ್ಪಿದ್ದು ಉಂಟುಮಾಡುವ ಆತಂಕ, ಅದನ್ನು ಸರಿಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ತನ್ನ ದೇಹಕ್ಕಾಗುವ ನೋವನ್ನು ಅನುಭವಿಸುತ್ತಲೇ ಆಕೆ ಅನುಭವಿಸುವ ತೀವ್ರ ಒಂಟಿತನದ ವಿವರಣೆ, ಆಸ್ಪತ್ರೆಯಲ್ಲಿ ಡಾಕ್ಟರ್ ಏನು ಮಾಡಿದರೂ ಹೊರಬರದ ಭ್ರೂಣ, ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದ ಟಾಯ್‌ಲೆಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಹೊರಗೆ ಬಿದ್ದು ಅಲ್ಲೆಲ್ಲಾ ರಕ್ತಮಾಂಸದ ತುಂಡುಗಳು ಹರಡಿಕೊಂಡಾಗ ಆಕೆ ಅನುಭವಿಸುವ ಮುಜುಗರ, ದುಃಖ, ನೋವು, ವಿಶ್ವದಾದ್ಯಂತ ಹೆಣ್ಣು ದೇಹ ಪ್ರಕೃತಿಸಹಜವಾದ ಇಂತಹ ಯಾತನೆಯನ್ನು ಲೋಕದಲ್ಲಿ ಯಾರೊಡನೆಯೂ ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಲಾಗದೆ ಅನುಭವಿಸಿರುವ ಒಂಟಿತನ, ಯಾತನೆಯನ್ನೆಲ್ಲಾ ನನ್ನ ಕಣ್ಮುಂದೆ ತಂದಿತ್ತು.
ಈ ದೈಹಿಕ, ಮಾನಸಿಕ ಯಾತನೆ ಹಾಗೂ ಒಂಟಿತನದ ಜೊತೆಗೆ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕವಾಗಿ ವಿಶ್ವದ ಎಲ್ಲಾ ಸಂಸ್ಕೃತಿಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಮಾತೃತ್ವ ಹಾಗೂ ಮಮತೆಯೇ ಹೆಣ್ಣಿನ ಮೂಲಸತ್ವ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಿರುವಾಗ, ತಾಯ್ತನ ಬೇಡ ಎನ್ನುವುದು, ಅದನ್ನು ಕದ್ದು ತೆಗೆಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಅಪರಾಧ ಎನಿಸಿಕೊಂಡು, ಅವಳ ದೇಹವೇ ಅವಳದಾಗದೆ, ಅವಳು ಅಪರಾಧಿ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ನಿಲ್ಲುವ ಸಂಕಟ ಹಾಗೂ ಪಾಪಪ್ರಜ್ಞೆ ಅವಳ ಪಾಲಿಗೆ. ಗರ್ಭಪಾತ ಕಾನೂನುಬದ್ಧ ಆಗಿರುವ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಗರ್ಭಪಾತವೆನ್ನುವುದು ಸಹಾನುಭೂತಿ ತೋರಬೇಕಿಲ್ಲದ ಹೆಂಗಸರಲ್ಲಿರುವ ಒಂದು ಅಸಹಜ, ಅಸಂಗತ ವಿಕೃತಿ ಎಂದು ಭಾವಿಸಲಾಗಿರುವುದು ಇನ್ನಷ್ಟು ನೋಯಿಸುತ್ತದೆ.
ಇವೆಲ್ಲವನ್ನೂ ಓದುವಾಗ ಮತ್ತಷ್ಟು ಹೆದರಿಕೆ ಹುಟ್ಟಿಸಿದ್ದು ಈ ಕಳೆದ ೪೫ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಣ್ಣುಮಕ್ಕಳು ಮತ್ತು ಅವರಂತೆಯೇ ಮಾನವಪರ ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಚಿಂತಿಸುವ ಗಂಡಸರು ಪ್ರಬಲವಾದ ಹೋರಾಟದಿಂದ ಒಂದು ಪ್ರಜಾಸತ್ತಾತ್ಮಕ ಆಡಳಿತ ಯಂತ್ರದ ಮೂಲಕ ಹೆಣ್ಣು ತನ್ನ ದೇಹದ ಮೇಲೆ ಪಡೆದುಕೊಂಡಿರುವ ಹಕ್ಕುಗಳೆಲ್ಲವೂ ಮತ್ತೆ ಕಳೆದುಹೋಗುವ ದಿನಗಳು ಈಗ ಬರುತ್ತಿವೆಯೇ ಎನ್ನುವ ಭಯಾನಕ ವಾಸ್ತವ.
ನಿವೃತ್ತ ಇಂಗ್ಲೀಷ್ ಅಧ್ಯಾಪಕರು . ಭದ್ರಾವತಿಯಲ್ಲಿ ವೃತ್ತಿ ಜೀವನ ಆರಂಭಿಸಿ ಕೊನೆಗೆ ನಂಜನಗೂಡಿನ ಪ್ರಥಮ ದರ್ಜೆ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ನಿವೃತ್ತರಾದರು. ಸಾಮಾಜಿಕ ಚಳುವಳಿಗಳಲ್ಲಿ ಸಕ್ರಿಯರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ದಲಿತ ಮಹಿಳೆಯ ಅಸ್ಮಿತೆಯನ್ನು ಕುರಿತಾದ ಪ್ರಬಂಧಕ್ಕೆ ಡಾಕ್ಟರೇಟ್ ಪಡೆದಿದ್ದಾರೆ.
